Zaburzenia odżywiania, a w szczególności anorexia nervosa (jadłowstręt psychiczny), stanowią poważny problem społeczny i dotyczą rosnącej liczby młodych kobiet. Stosowane metody terapii są mało skuteczne i często nie zapobiegają nawrotom choroby, a ryzyko śmierci z powodu szeroko pojętych powikłań w anoreksji wynosi niemal 20%. W projekcie badawczym na temat czynników genetycznych w determinacji ryzyka zachorowania na jadłowstręt psychiczny bierze udział ponad 200 naukowców z ośrodków na całym świecie. Jednym z nich jest dr hab., Filip Rybakowski, prof. SWPS, kierownik Katedry Psychologii Klinicznej Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Poznaniu.
– Badania populacyjne, badania rodzin oraz badania bliźniąt wskazują, że za zachorowanie na jadłowstręt psychiczny w dużym stopniu odpowiadają czynniki genetyczne. Szacuje się, że odziedziczalność (miara wpływu czynników genetycznych) w przypadku anorexia nervosa jest zbliżona do innych zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia, czy zaburzenia afektywne dwubiegunowe i może wynosić 60-80% – mówi prof. SWPS Filip Rybakowski. – Niestety do tej pory nie udało się w sposób jednoznaczny wykazać, że określone geny (warianty genetyczne) są związane z ryzykiem zachorowania. Wynikało to prawdopodobnie z analizy zbyt małych grup pacjentów i osób zdrowych z grupy kontrolnej.
Które geny „chorują”?
Z tego względu podjęto wieloośrodkowe badanie typu GWAS – poszukiwanie wariantów genetycznych w całym genomie – aby znaleźć geny związane z ryzykiem wystąpienia anoreksji. Przebadanych zostało 2907 pacjentów z AN (anorexia nervosa) z 14 krajów (15 ośrodków) oraz 14 860 etnicznie dobranych osób zdrowych z grupy kontrolnej.
– W naszym badaniu znaleźliśmy dwa warianty w miejscach niekodujących dwóch genów, które mogłyby zwiększać ryzyko wystąpienia AN. Zgodnie z oczekiwaniami oba geny ulegają ekspresji w mózgu, wpływają na jego rozwój i tworzenie się połączeń między neuronami. Co ciekawe, w uprzednich doniesieniach oba wiązane były z ryzykiem wystąpienia choroby Alzheimera. Niestety pomimo zgromadzenia tak dużej grupy pacjentów, również w tym przypadku moc badania nie pozwala na jednoznaczne potwierdzenie uzyskanych wyników – podsumowuje prof. Rybakowski.
Na kolejnej stronie dowiedz się więcej o badaniach nad anoreksją!