Dziurawa kieszeń św. Wincentego
O muxes mówi się, iż wypadli z dziurawej kieszeni św. Wincentego Ferreriusza – patrona miasta. Nie znaczy to jednak nic złego, wręcz przeciwnie. Muxe równa się szczęście.Jak to jednak wiąże się z układaniem przez nich życia? W czasach Zapoteków nie było ścisłego przydziału transwestytów do określonej orientacji. Mogli oni nawet mieć dzieci. Jak jest teraz? Teoretycznie podobnie, muxe to bowiem nie orientacja, ale płeć kulturowa. Jednak tak naprawdę w ogromnej większości muxes są po prostu gejami. Bez względu na to jakiej są orientacji są powszechnie szanowani, o czym świadczy chociażby zwrot o wypadnięciu z kieszeni świętego.
Jak to jest z tym gender?
Na bazie zjawiska muxe można zauważyć, iż płeć kulturowa nie jest jedynie wymysłem antropologów. Być może istnieje więc jakiś związek między samą kulturą i biologią, jeżeli w matriarchalnym społeczeństwie kobiety stają się bardziej postawne od mężczyzn, przejmując ich funkcje. Widać także, że takie społeczeństwa są bardziej tolerancyjne względem transwestytyzmu, transseksualizmu, czy homoseksualizmu. Oczywiście są to luźne wnioski na bazie jednego zjawiska kulturowego. Mimo to można się zastanowić nad zarzutami, które powszechnie kieruje się do np. transwestytów o nienaturalność ich wyboru. Jak widać bowiem tego typu kategoria zdaje się być zupełnie nie na miejscu, gdy jest mowa o zjawisku kulturowym.
Czy transwestytyzm powinien być bardziej tolerowany?