Problemy z układem pokarmowym stanowią częstą przyczynę wystawiania zwolnień lekarskich, wpływając znacząco na zdolność jednostki do normalnego funkcjonowania w życiu codziennym oraz w miejscu pracy. Zaburzenia tego układu mogą przybierać różne formy, od dolegliwości bólowych żołądka po poważne schorzenia, wpływając nie tylko na samopoczucie, ale także na efektywność wykonywanych obowiązków zawodowych. W niniejszym kontekście, zrozumienie istoty tych problemów staje się kluczowe, zarówno dla jednostki doświadczającej dolegliwości, jak i dla pracodawców, którzy muszą uwzględnić te aspekty przy zarządzaniu personelem. Jakie są rodzaje chorób układu pokarmowego? Kiedy należy udać się do lekarza po zwolnienie lekarskie? Odpowiadamy!
Spis treści:
- Rodzaje chorób układu pokarmowego
- Choroby układu pokarmowego — z jakimi objawami należy udać się do lekarza?
- Czym zajmuje się gastrolog?
- Jakie badania przeprowadzane są przed gastrologa?
- Choroby układu pokarmowego — jak zapobiegać?
Rodzaje chorób układu pokarmowego
Choroby układu pokarmowego obejmują szeroki zakres schorzeń, wpływając na funkcje przewodu pokarmowego i związanych z nim narządów. Najczęstszymi z tego typu chorób są:
- Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy — charakteryzuje się powstawaniem owrzodzeń na błonie śluzowej żołądka i dwunastnicy, będąc jednym z często diagnozowanych problemów układu pokarmowego;
- Refluks żołądkowo-przełykowy — wynikający z nieprawidłowego funkcjonowania zwieracza dolnego przełyku, prowadzi do cofania treści żołądkowej do przełyku, powodując m.in. zgagę;
- Choroby zapalne jelit — obejmują chorobę Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, będące przewlekłymi stanami zapalnymi jelit;
- Zespół jelita drażliwego (IBS) – zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego, objawiające się bólami brzucha, wzdęciami i nieregularnościami w rytmie wypróżnień.
Choroby układu pokarmowego — z jakimi objawami należy udać się do lekarza?
W przypadku wystąpienia niepokojących objawów związanych z układem pokarmowym zawsze warto skorzystać z konsultacji z lekarzem pierwszego kontaktu lub gastrologiem. Do symptomów, które powinny skłonić do wizyty u lekarza, należą m.in.:
- zgaga;
- odbijanie po jedzeniu;
- długotrwałe zaparcia;
- częste biegunki;
- dolegliwości bólowe żołądka;
- uczucie pełności;
- nudności;
- powtarzające się wzdęcia;
- bóle brzucha;
- zaburzenia rytmu wypróżnień;
- zaburzenia łaknienia;
- zażółcenie oczu i skóry (żółtaczka).
Szczególnie alarmujące objawy, takie jak występowanie krwi bądź śluzu w stolcu, lub jego nienaturalne ciemne zabarwienie, któremu dodatkowo towarzyszy osłabienie organizmu i postępująca utrata masy ciała powinny skłonić do pilnej wizyty u specjalisty. Warto pamiętać, że nawet biegunka może być powodem do wystawienia zwolnienia lekarskiego przez lekarza, gdy specjalista uzna to za konieczność.
Czym zajmuje się gastrolog?
Gastrolog, zwany również gastroenterologiem, jest wysoko wyspecjalizowanym lekarzem zajmującym się szerokim spektrum chorób i dolegliwości związanych z układem pokarmowym. Jego obszar działania obejmuje nie tylko schorzenia i choroby dotyczące przełyku, żołądka, czy nieswoiste choroby zapalne jelit, lecz także gruczołów trawiennych, takich jak wątroba i trzustka, oraz dróg żółciowych. Gastrolog to kluczowy ekspert w diagnozowaniu i leczeniu różnych stanów klinicznych związanych z funkcjonowaniem tych organów.
Jakie badania przeprowadzane są przed gastrologa?
Gastrolog przeprowadza różnorodne badania mające na celu diagnozowanie chorób i zaburzeń układu pokarmowego. Są nimi:
- Gastroskopia (endoskopia górnych dróg pokarmowych) — to badanie polegające na wprowadzeniu elastycznego endoskopu do przełyku, żołądka i początkowego odcinka dwunastnicy w celu bezpośredniego obejrzenia ścian tych organów. Pozwala to na wykrycie ewentualnych zmian patologicznych, takich jak wrzody, polipy czy zmiany zapalne;
- Kolonoskopia — jest to endoskopowe badanie jelita grubego, umożliwiające dokładną wizualizację śluzówki jelita grubego i odbytnicy. Pozwala na wykrycie polipów, guzów czy stanów zapalnych;
- Badanie barwnikiem kontrastowym — przy użyciu promieni rentgenowskich i podania pacjentowi substancji zawierającej kontrast, lekarz może ocenić kształt i funkcje układu pokarmowego. Przykładem jest rentgen kontrastowy przewodu pokarmowego.
Dodatkowo gastrolog może zlecić różne badania krwi w celu oceny funkcji wątroby, trzustki, a także identyfikacji ewentualnych infekcji czy stanów zapalnych.
Choroby układu pokarmowego — jak zapobiegać?
W celu zapobiegania chorobom układu pokarmowego warto przestrzegać kilku kluczowych zasad:
- Zachowanie zrównoważonej diety, bogatej w warzywa i owoce, ograniczając spożycie przetworzonych produktów;
- Regularna aktywność fizyczna, wspierająca prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego;
- Utrzymanie regularnej godziny spożywania posiłków, unikając przekąsek przed snem;
- Dbanie o odpowiednią hydratację poprzez spożywanie wystarczającej ilości wody i ograniczanie napojów gazowanych;
- Przestrzeganie właściwej higieny rąk, co pomaga unikać infekcji bakteryjnych i wirusowych;
- Ograniczenie spożycia alkoholu, zważywszy na jego potencjalnie szkodliwy wpływ, w szczególności na wątrobę;
- Zrezygnowanie z palenia tytoniu, aby zmniejszyć ryzyko chorób związanych z układem pokarmowym;
- Chodzenie na regularne badania kontrolne, szczególnie przy istnieniu genetycznego ryzyka chorób układu pokarmowego.
Podjęcie tych proaktywnych działań może efektywnie przyczynić się do utrzymania zdrowego układu pokarmowego i minimalizacji ryzyka wystąpienia różnych schorzeń.
Bibliografia:
- Księżyc J., Gastrolog (gastroenterolog) – czym się zajmuje, jakie choroby leczy?, https://www.mp.pl/pacjent/poradnik-swiadomego-pacjenta/305506,gastrolog-gastroenterolog-czym-sie-zajmuje-jakie-choroby-leczy [dostęp online: 07.12.2023]
- Wieczorek-Szukała K., Gastrolog – kim jest, czym się zajmuje, jakie choroby leczy?, https://wylecz.to/uklad-pokarmowy/gastrolog/ [dostęp online: 07.12.2023]
- Morawiec P., Jak zapobiegać chorobom przewodu pokarmowego?, https://wylecz.to/uklad-pokarmowy/jak-zapobiegac-chorobom-przewodu-pokarmowego/ [dostęp online: 07.12.2023]
- Nouvenne A, Ticinesi A, Tana C, Prati B, Catania P, Miraglia C, De’ Angelis GL, Di Mario F, Meschi T. Digestive disorders and Intestinal microbiota. Acta Biomed. 2018 Dec 17;89(9-S):47-51. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6502202/ [dostęp online: 07.12.2023]